Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Đắk Lắk tích cực thực hiện các giải pháp nâng cao chỉ số tiếp cận đất đai trong chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI)

Trong thời gian qua, với chức năng, nhiệm vụ quản lý nhà nước về đất đai, Sở Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) tỉnh Đắk Lắk đã tham mưu cho UBND tỉnh triển khai thực hiện có hiệu quả các nhiệm vụ được giao như: Chương trình Nghị quyết của Chính phủ về nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia qua các năm, Kế hoạch số 124/KH-UBND ngày 28/7/2023 của UBND tỉnh về việc nâng cao Chỉ số năng lực cạnh tranh của tỉnh năm 2023 - 2025. Trên cơ sở đó, Sở đã xây dựng Kế hoạch số 2896/KH-STNMT ngày 19/9/2023 của Sở về nâng cao chỉ số cải cách hành chính; Chỉ số hài lòng về phục vụ cơ quan hành chính nhà nước năm 2023 và chỉ số năng lực cạnh tranh của tỉnh năm 2023-2025 và tổ chức phổ biến, quán triệt triển khai đến tất cả công chức, viên chức và người lao động ngành TN&MT để thực hiện, đảm bảo công tác quản lý đất đai đạt hiệu quả trên địa bàn tỉnh. Qua đó, kết quả chỉ số “tiếp cận đất đai” đạt được như sau:

Theo đánh giá do Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) thực hiện, ghi nhận kết quả PCI 2023 của tỉnh Đắk Lắk đứng ở vị trí thứ 51/63 tỉnh, thành phố tăng 3,55 điểm và 09 bậc so với năm 2022. Trong 10 chỉ số thành phần, chỉ số Tiếp cận đất đai được: 7.06 điểm tăng 0.13 điểm so với năm 2022 (6.93 điểm); xếp thứ hạng 18, tăng 17 bậc so với năm 2022. Theo đó, các tiêu chí có điểm và thứ hạng tăng so với năm 2022 như: Tỷ lệ doanh nghiệp gặp khó khăn về thiếu quỹ đất sạch, tăng 41 bậc; Tỷ lệ doanh nghiệp gặp khó khăn về tiến độ giải phóng mặt bằng chậm: thứ hạng: 15, tăng 33 bậc; Tỷ lệ doanh nghiệp gặp khó khăn về tiến độ giải phóng mặt bằng chậm: thứ hạng: 21, tăng 21 bậc; Thông tin, dữ liệu về đất đai không được cung cấp thuận lợi, nhanh chóng: thứ hạng 10, tăng 33 bậc; Tỷ lệ doanh nghiệp cho biết thời hạn giải quyết hồ sơ đất đai dài hơn so với thời hạn được niêm yết hoặc văn bản quy định: thứ hạng: 10, tăng 22 bậc; Tỷ lệ doanh nghiệp cho biết thời hạn giải quyết hồ sơ đất đai dài hơn so với thời hạn được niêm yết hoặc văn bản quy định: thứ hạng: 10, tăng 22 bậc; Tỷ lệ doanh nghiệp phản ánh thủ tục xác định giá trị quyền sử dụng đất rất mất nhiều thời gian: thứ hạng: 35, tăng 10 bậc (2.10); Tỷ lệ doanh nghiệp tin rằng sẽ được bồi thường thỏa đáng khi bị thu hồi đất: thứ hạng: 36, tăng 12 bậc; Tỷ lệ doanh nghiệp không gặp khó khăn khi thực hiện các TTHC đất đai trong vòng 2 năm qua: thứ hạng: 4, tăng 40 bậc; Tỷ lệ doanh nghiệp không làm thủ tục đề nghị cấp GCNQSDĐ do lo ngại TTHC rườm rà/lo ngại cán bộ nhũng nhiễu: thứ hạng: 24 tăng 32 bậc; Tỷ lệ DN phải trì hoãn/hủy bỏ kế hoạch kinh doanh do gặp khó khăn khi thực hiện các TTHC đất đai: thứ hạng: 6, tăng 54 bậc.

Đạt được kết quả trên là do có sự chỉ đạo kịp thời của Lãnh đạo Sở và sự nỗ lực của toàn thể công chức, viên chức, người lao động trong việc đề ra các nhiệm vụ, giải pháp quan trọng để cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao sức cạnh tranh của tỉnh, để đẩy mạnh cải cách hành chính trong lĩnh vực đất đai như sau:

Sở TNMT đã chủ động phối hợp với các đơn vị có liên quan xây dựng các văn bản QPPL để điều chỉnh các vấn đề tại địa phương để tháo gỡ các nút thắt, rào cản, góp phần thúc đẩy nguồn vốn đầu tư tại tỉnh, hỗ trợ doanh nghiệp vượt qua khó khăn như gia hạn nộp tiền sử dụng đất; ban hành các Quy chế phối hợp trong việc bồi thường giải phóng mặt bằng và các thủ tục cấp giấy chứng nhận QSD đất của người dân và doanh nghiệp[1].

Tích cực triển khai thực hiện dự án xây dựng cơ sở dữ liệu đất đai nhằm tháo gỡ các khó khăn trong việc thực hiện các thủ tục để tiếp cận đất đai, thông tin, dữ liệu có liên quan, bảo đảm các quyền lợi và nghĩa vụ của người dân, doanh nghiệp; thực hiện các giải pháp hỗ trợ người dân, doanh nghiệp trong quá trình thực hiện thủ tục hành chính về lĩnh vực tài nguyên và môi trường; Tham mưu, dự thảo Văn bản của UBND đề nghị Bộ Tài nguyên và Môi trường hướng dẫn, tháo gỡ vướng mắc trong việc áp dụng quy định của pháp luật đất đai^[2]. Tham mưu UBND tỉnh văn bản gửi Bộ TNMT về khó khăn vướng mắc trong việc cấp phép mỏ vật liệu, bãi thải phục vụ Dự án đường cao tốc Khánh Hòa - Buôn Ma Thuột giai đoạn I^[3]. Tăng cường sử dụng công nghệ thông tin trong giải quyết TTHC như: Triển khai thực hiện việc trao đổi thông tin theo hình thức điện tử để xác định nghĩa vụ tài chính về đất đai của người sử dụng đất giữa cơ quan Thuế và cơ quan Đăng ký đất đai trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk; thực hiện việc tiếp nhận và trả kết quả giải quyết TTHC về lĩnh vực đất đai trên Hệ thống dịch vụ hành chính công trực tuyến tích hợp một cửa điện tử (iGate) tại địa chỉ website: https://dichvucong.daklak.gov.vn. Triển khai thực hiện dự án xây dựng cơ sở dữ liệu đất đai nhằm tháo gỡ các khó khăn trong việc thực hiện các thủ tục để tiếp cận đất đai, thông tin, dữ liệu có liên quan, bảo đảm các quyền lợi và nghĩa vụ của người dân, doanh nghiệp. Đẩy mạnh việc ứng dụng công nghệ thông tin trong việc thực hiện TTHC. Thường xuyên rà soát, TTHC theo hướng đơn giản hóa, giảm thời gian và giảm chi phí thực hiện TTHC...

Phối hợp với Sở Tài chính sử dụng hiệu quả kinh phí 10% nguồn thu từ tiền sử dụng đất để thực hiện công tác đo đạc, đăng ký đất đai, lập cơ sở dữ liệu hồ sơ địa chính và cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất trên địa bàn tỉnh theo Nghị quyết số 31/2017/NQ-HĐND ngày 11/10/2017 của HĐND tỉnh.

Tham mưu UBND tỉnh góp ý sửa đổi, bổ sung Luật đất đai và các văn bản hướng dẫn thi hành; tham mưu xây dựng Chương trình hành động của Tỉnh ủy về triển khai thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW ngày 16/6/2022 của Ban chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII; tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 19-NQ/TW của Ban chấp hành Trung ương Đảng khóa XI về đổi mới chính sách pháp luật về đất đai và Kết luận số 36-KL/TW ngày 06/9/2018 của Bộ Chính trị về đẩy mạnh thực hiện Nghị quyết Trung ương 6 khóa XI về tiếp tục đổi mới chính sách pháp luật đất đai.

Tham mưu UBND tỉnh trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Kế hoạch sử dụng đất giai đoạn 2021-2025 cấp tỉnh. Thực hiện công tác rà soát quỹ đất, lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất.

Tổ chức thẩm định chặt chẽ hồ sơ giao đất, cho thuê đất, thu hồi đất, chuyển mục đích sử dụng đất đối với các dự án sử dụng đất đảm bảo đúng theo quy định; tổ chức rà soát, kiểm tra, xử lý đối với các dự án được UBND tỉnh giao đất, cho thuê đất chậm tiến độ sử dụng đất; rà soát các dự án đầu tư có sử dụng đất, kịp thời báo cáo UBND tỉnh chỉ đạo khắc phục tồn tại, xin ý kiến Trung ương đảm bảo đúng theo quy định pháp luật.

Bên cạnh kết quả đạt được vẫn còn tồn tại một số hạn chế như: việc thực hiện giải phóng mặt bằng một số dự án còn chậm so với Hợp đồng đã ký kết; nhất là các dự án trọng điểm, kêu gọi đầu tư. Nguyên nhân: Các đơn vị chậm bố trí kinh phí thực hiện chi trả sau khi phương án được phê duyệt; một số quy định về việc bồi thường, hỗ trợ chưa được rõ ràng, cụ thể; việc thay đổi chính sách về hỗ trợ đào tạo, chuyển đổi nghề và tìm kiếm việc làm đối với hộ gia đình, cá nhân có Hợp đồng nhận khoán với các Công ty Nông lâm nghiệp làm nảy sinh kiến nghị, khiếu nại của các hộ dân; công tác xác minh nguồn gốc sử dụng đất, xác minh chủ sử dụng đất, loại đất để thực hiện bồi thường tại một số dự án còn gặp nhiều khó khăn.

4. Nhiệm vụ và giải pháp trong thời gian tới

Trong bối cảnh hiện nay tỉnh Đắk Lắk đang tập trung thu hút đầu tư, nhất là các nhà đầu tư, doanh nghiệp lớn trong ngoài nước, thì việc nâng cao chỉ số tiếp cận đất đai là một trong những vấn đề được quan tâm và ưu tiên hàng đầu. Do đó, Sở TNMT tiếp tục tham mưu UBND tỉnh thực hiện có hiệu quả các nhiệm vụ trọng tâm sau:

- Tham mưu UBND tỉnh công bố, công khai quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất của tỉnh tại trụ sở cơ quan và trên cổng thông tin điện tử của UBND tỉnh, Trang Thông tin điện tử của Sở TNMT; đề nghị UBND cấp huyện công bố, công khai quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất cấp huyện tại trụ sở cơ quan, trên cổng thông tin điện tử của UBND cấp huyện và trụ sở UBND cấp xã có liên quan để người dân và doanh nghiệp thuận lợi trong việc tiếp cận thông tin.

- Hoàn thành các Dự án xây dựng hồ sơ địa chính, cơ sở dữ liệu đất đai; dự án VILG trên địa bàn 07 huyện; trình UBND tỉnh Quyết định phê duyệt Thiết kế kỹ thuật - Dự toán: Hoàn thiện cơ sở dữ liệu đất đai thành phố Buôn Ma Thuột; Xây dựng hồ sơ địa chính, cơ sở dữ liệu đất đai tại các huyện Cư Kuin, thị xã Buôn Hồ...[4]

- Rà soát bảng giá đất, tham mưu UBND tỉnh phê duyệt giá đất cụ thể năm 2024. Kịp thời tham mưu tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong công tác bồi thường, GPMB, đặc biệt là các dự án trọng điểm trên địa bàn tỉnh. Thực hiện quản lý, khai thác sử dụng quỹ đất có hiệu quả, tăng nguồn thu cho ngân sách tỉnh; rà soát, tổ chức Kế hoạch kiểm tra, kịp thời đề xuất xử lý đối với các dự án chậm tiến độ khi được Nhà nước giao đất, cho thuê đất.

- Tiếp tục thực hiện các nhiệm vụ UBND tỉnh giao thực thiện dự án đầu tư công trọng điểm, dự án thu hút đầu tư thuộc Ban Chỉ đạo 321-Tỉnh ủy, dự án đầu tư xây dựng đường bộ cao tốc Khánh Hòa - Buôn Ma Thuột...

- Tiếp tục rà soát, theo dõi và đánh giá việc thực thi chính sách về đất đai, kịp thời phát hiện những bất cập để kiến nghị, sửa đổi các quy định đáp ứng yêu cầu thực tiễn. Đơn cử như xem xét, tham mưu cải thiện số ngày chờ đợi cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất phù hợp với tình hình chung. Đồng thời, tích cực đẩy mạnh cải cách hành chính trong nội bộ ngành để nâng cao hiệu quả giải quyết các thủ tục về đất đai cho doanh nghiệp (thủ tục đầu tư, giao đất, cho thuê đất...) đảm bảo đúng thời gian. Tích cực, chủ động tháo gỡ những phát sinh liên quan đến việc thực hiện chính sách pháp luật về đất đai thông qua đối thoại, gặp gỡ, hướng dẫn doanh nghiệp, nhà đầu tư để giải quyết, xử lý kịp thời các khó khăn, vướng mắc.

- Tăng cường kết nối điện tử liên thông trong giải quyết TTHC về cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, giao đất, cho thuê đất, đăng ký đất đai, cấp giấy chứng nhận sở hữu công trình xây dựng với các thủ tục xác định nghĩa vụ tài chính về đất đai để tạo thuận lợi cho doanh nghiệp. Cùng với đó, nâng cao chất lượng, trách nhiệm, thái độ của đội ngũ cán bộ làm công tác tiếp nhận hồ sơ, giải quyết TTHC về đất đai để tạo niềm tin cho người dân, doanh nghiệp mỗi khi có nhu cầu đến cơ quan nhà nước thực hiện TTHC trên lĩnh vực đất đai./.

Nguyễn Thủy – Pháp chế